Το πρώτο καλοκαίρι που ένα παιδί πρόκειται να συμμετάσχει σε ένα summer camp μπορεί να είναι μια συναρπαστική αλλά και αγχωτική εμπειρία — τόσο για το ίδιο όσο και για τους γονείς του. Για πολλά παιδιά, η ιδέα να απομακρυνθούν από τους γονείς τους για αρκετές ώρες ή ημέρες μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος αποχωρισμού.
Πώς μπορούμε, λοιπόν, να προετοιμάσουμε συναισθηματικά το παιδί ώστε να βιώσει θετικά αυτή τη μετάβαση;
Κααρχάς ας δούμε τι είναι το άγχος αποχωρισμού. Το άγχος αποχωρισμού είναι μια φυσιολογική αντίδραση που παρατηρείται συνήθως στην προσχολική και πρώιμη σχολική ηλικία. Εκδηλώνεται με έντονη δυσκολία αποχωρισμού από τους γονείς ή από οικεία πρόσωπα, και συχνά συνοδεύεται από κλάμα και άρνηση συμμετοχής σε δραστηριότητες, από παράπονα για στομαχόπονους ή άλλες σωματικές ενοχλήσεις.
Το άγχος αυτό μπορεί να εκδηλωθεί πιο έντονα όταν το παιδί καλείται να πάρει μέρος για πρώτη φορά σε μια οργανωμένη δομή, όπως ένα summer camp ή μια κατασκήνωση.
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντική η κατάλληλη προετοιμασία του παιδιού; Η προετοιμασία πριν το summer camp βοηθά το παιδί να μειώσει την αβεβαιότητα για το τι πρόκειται να ζήσει καθώς θα έχει προετοιμαστεί για το τι να περιμένει. Επίσης, χρειάζεται να εξοικειωθεί σταδιακά με την ιδέα της απουσίας των γονιών. Μια καλή ιδέα είναι σε περίπτωση που κάνετε επίσκεψη για να δείτε το χώρο του summer camp, να πάρετε μαζί και το παιδί ώστε να μπορέσει να νιώσει ασφάλεια στο νέο χώρο και εμπιστοσύνη απέναντι στους ενήλικες που θα το φροντίζουν, εάν υπάρχει η δυνατότητα να γνωρίσει κάποιον. Τέλος, χρειάζεται να δημιουργηθεί μια θετική προσδοκία στο παιδί για τη νέα εμπειρία που το περιμένει.
Συμβουλές για Ομαλή Προσαρμογή στο Summer Camp
1. Μιλήστε νωρίς και με απλό τρόπο
Αναφέρετε από νωρίς την εμπειρία του camp, με θετικό και περιγραφικό τρόπο. Εξηγήστε ότι θα είναι σε ένα μέρος με παιδιά, παιχνίδια και υπέροχες δραστηριότητες, αλλά και ότι θα επιστρέφει σπίτι κάθε μέρα ή μετά από λίγες ημέρες (ανάλογα το είδος του camp).
2. Επισκεφθείτε τον χώρο πριν ξεκινήσει
Αν είναι εφικτό, πηγαίνετε με το παιδί στον χώρο του summer camp πριν ξεκινήσει. Η οπτική εξοικείωση μειώνει το άγχος, γιατί το παιδί «γνωρίζει» πού θα πάει.
3. Χτίστε ρουτίνα αποχωρισμού
Εξασκηθείτε σε μικρούς αποχωρισμούς πριν το camp. Μπορεί να είναι με διαμονή σε παππούδες, φίλους ή άλλες δραστηριότητες χωρίς τους γονείς. Έτσι, μειώνεται η εξάρτηση και αυξάνεται η εμπιστοσύνη του παιδιού στον εαυτό του.
4. Ακούστε και ενισχύστε τα συναισθήματά του
Αντί να του λέτε «δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι», προτιμήστε φράσεις όπως:
«Καταλαβαίνω ότι μπορεί να σε αγχώνει, αλλά είμαι σίγουρος/η πως θα τα καταφέρεις. Και αν κάτι σε δυσκολεύει, θα το συζητήσουμε».
Αυτό δείχνει ενσυναίσθηση και δημιουργεί συναισθηματική ασφάλεια.
5. Δώστε στο παιδί κάτι προσωπικό
Ένα μικρό αντικείμενο από το σπίτι (π.χ. μια φωτογραφία, ένα βραχιολάκι, ένα λούτρινο παιχνίδι) μπορεί να λειτουργήσει καθησυχαστικά τις πρώτες ημέρες.
6. Αποφύγετε το “δράμα” στον αποχωρισμό
Την πρώτη ημέρα, αποφύγετε υπερβολικές δηλώσεις και έντονες συγκινήσεις. Ένας ήρεμος και σύντομος αποχωρισμός ενισχύει την εμπιστοσύνη του παιδιού ότι «όλα είναι εντάξει».
Να θυμάστε ότι τα παιδιά με υψηλή συναισθηματική ενίσχυση, δηλαδή με την αίσθηση ότι είναι ικανά, αγαπητά και ασφαλή προσαρμόζονται πιο γρήγορα και βιώνουν θετικά τις πρώτες εμπειρίες ανεξαρτησίας.
Γι’ αυτό, στο Κέντρο Ειδικών Θεραπειών “Εξέλιξη” στον Χολαργό, σχεδιάσαμε το προγράμματα του summer camp με ομαλή ένταξη και προσωπική καθοδήγηση τις πρώτες ημέρες. Έχουμε προετοιμάσει δομημένες δραστηριότητες για ενίσχυση των κοινωνικών και των συναισθηματικών δεξιοτήτων. Παρέχουμε υποστήριξη από λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και παιδοψυχολόγους/ ψυχοθεραπευτές. Επίσης, πάντα στοχεύουμε στη συνεχή συνεργασία με τους γονείς και μπορούμε να βοηθήσουμε στην καλύτερη διαχείριση του αποχωρισμού.
