Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι μόνο μια σωματική ασθένεια. Είναι μια εμπειρία που αγγίζει κάθε πτυχή της ζωής μιας γυναίκας – το σώμα, την ταυτότητα, τη σχέση με τον εαυτό και τους άλλους. Η διάγνωση έρχεται συχνά σαν κεραυνός εν αιθρία· φέρνει φόβο, αβεβαιότητα και ένα αίσθημα απώλειας ελέγχου. Ωστόσο, η ψυχολογία μάς δείχνει πως η ψυχική δύναμη και η υποστήριξη μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση της ασθένειας.
Όταν μια γυναίκα ακούει για πρώτη φορά ότι έχει καρκίνο του μαστού, το πρώτο συναίσθημα είναι συνήθως ο φόβος. Φόβος για τη ζωή, για το σώμα, για το μέλλον. Οι σκέψεις τρέχουν με ταχύτητα — «Θα τα καταφέρω;», «Θα αλλάξω;», «Τι θα γίνει με τα παιδιά μου;». Αυτή η φάση είναι απολύτως φυσιολογική. Σύμφωνα με την ψυχολογία του τραύματος, ο ανθρώπινος νους χρειάζεται χρόνο για να αφομοιώσει το σοκ και να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα.
Ένας εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας είναι η κοινωνική υποστήριξη από όλες τις μεριές, δηλαδή από την οικογένεια, τους φίλους, αλλά και από άλλες γυναίκες που έχουν περάσει το ίδιο. Κάτι τέτοιο αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά “αντίδοτα” στο άγχος και την απομόνωση. Οι ομάδες υποστήριξης και η επικοινωνία με έναν ειδικό ψυχικής υγείας βοηθούν τη γυναίκα να εκφράσει το φόβο και τη θλίψη της χωρίς ντροπή. Όταν ο πόνος αποκτά φωνή, αποκτά και διέξοδο. Άρα είναι πλέον κάτι διαχειρίσιμο.
Ας θυμηθούμε όμως και τη σημασία που έχει το γυναικείο στήθος σαν σύμβολο στη ζωή μας! Για πολλές γυναίκες, ο μαστός δεν είναι απλώς ένα όργανο· είναι συνδεδεμένος με τη θηλυκότητα, τη μητρότητα αλλά και τη σεξουαλικότητα. Έτσι, η απώλειά του ή η αλλοίωση της εικόνας του μπορεί να προκαλέσει έντονη θλίψη και μείωση της αυτοεκτίμησης. Η ψυχολογική αποκατάσταση σε αυτό το στάδιο είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική. Η γυναίκα χρειάζεται να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά της πέρα από την εξωτερική της εμφάνιση, να ανακαλύψει τη δύναμη, την ευαισθησία και την ανθεκτικότητά της ως βαθιά ανθρώπινα χαρακτηριστικά.
Ας αναγνωρίσουμε όμως ότι δεν υπάρχει “σωστός” τρόπος να αντιμετωπίσει κάποια τον καρκίνο. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι η θετική στάση, η ελπίδα και η ενεργή συμμετοχή στη θεραπεία βελτιώνουν σημαντικά την ψυχική ανθεκτικότητα. Η αισιοδοξία δεν σημαίνει άρνηση της πραγματικότητας, αλλά είναι η επιλογή που κάνεις να εστιάζεις σε ό,τι μπορείς πραγματικά να ελέγξεις, όπως η διατροφή, η σωματική άσκηση, οι σχέσεις και η φροντίδα του εαυτού σου.
Εδώ μπαίνει και η ψυχοθεραπεία που μπορεί να σε βοηθήσει στη διαχείριση του άγχους, του φόβου της υποτροπής αλλά και της κατάθλιψης που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια ή μετά τη θεραπεία. Οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως η αναπνοή, η ενσυνειδητότητα (mindfulness) και η καταγραφή των συναισθημάτων σου προσφέρουν ανακούφιση και ενίσχυση της αίσθησης του εσωτερικού ελέγχου.
Μετά από μια τέτοια περιπέτεια λοιπόν, η ζωή μετά τον καρκίνο του μαστού δεν είναι απλώς «επιστροφή στο πριν». Είναι μια νέα αρχή. Πολλές γυναίκες αναφέρουν ότι μέσα από τη δοκιμασία βρήκαν βαθύτερο νόημα στη ζωή, αναθεώρησαν προτεραιότητες και επανασυνδέθηκαν με τον εαυτό τους. Αυτή η “μετατραυματική ανάπτυξη”, όπως ονομάζεται στην ψυχολογία, δείχνει ότι η ανθρώπινη ψυχή έχει μια απίστευτη ικανότητα να αντέχει, να μαθαίνει και να ανθίζει ακόμα και μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες.
Να έχεις λοιπόν στο μυαλό σου ότι ο καρκίνος του μαστού είναι μια σκληρή εμπειρία, αλλά όχι το τέλος της ελπίδας! Με ψυχολογική υποστήριξη, αγάπη και πίστη στη ζωή, η κάθε γυναίκα μπορεί να ανακτήσει την ισορροπία. Η ψυχή, τελικά, είναι ο πιο δυνατός σύμμαχος στη μάχη αυτή!
